LISTA AKTUALNOŚCI LISTA AKTUALNOŚCI

NADLEŚNICTWO LUBACZÓW OGRANICZA LICZEBNOŚĆ SZKODLIWYCH CHRABĄSZCZY

W związku z planowanymi wiosną br. zabiegami agrolotniczego i naziemnego ograniczania chrabąszczy, Nadleśnictwo Lubaczów zorganizowało 14 kwietnia konferencję pn. „Chrabąszcze majowy i kasztanowiec groźnymi szkodnikami upraw rolniczych i leśnych”

Celem konferencji była prezentacja problemów związanych ze szkodami wyrządzanymi przez pędraki chrabąszczy w środowisku rolniczym, sadowniczym i leśnym oraz sposobów ich ograniczania, a także dyskusja, wymiana poglądów i opinii naukowców oraz praktyków na ww. temat.
 
Chrabąszcze, to poważne zagrożenie utrzymania trwałości lasów  - podkreślali na konferencji naukowcy oraz leśnicy.
Dlatego tym bardziej cieszymy się, że mogliśmy przybliżyć Państwu, problem związany ze szkodami wyrządzanymi przez te szkodniki zwłaszcza, że dotyczy on nie tylko leśników ale rolników oraz sadowników - podkreślił Nadleśniczy Nadleśnictwa Lubaczów.
 
Uczestnikami konferencji byli pszczelarze, samorządowcy, leśnicy, przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Boguchwale oraz inni zaproszeni goście.
 
Prelegenci omówili następujące zagadnienia:
 
1. Dr Małgorzata Tartanus, Zakład Ochrony Roślin, Instytut Ogrodnictwa, Państwowy Instytut Badawczy -  „Zagrożenie upraw sadowniczych przez chrabąszcza majowego – wyniki badań nad ograniczaniem jego populacji”  
 
2. Jarosław Plata, Kierownik Zespołu Ochrony Lasu w Krakowie, PGL LP. „Biologia, szkodliwość i ograniczanie liczebności chrabąszczy w podkarpackich lasach”
 
3. Przedstawiciele nadleśnictw  Lubaczów, Narol, Oleszyce, Jarosław, Leżajsk przedstawili zabiegi planowane na terenach poszczególnych nadleśnictw.
 
Dlaczego opryski ?
Chrabąszcze -majowy i kasztanowiec wyrządzają duże szkody w gospodarce nie tylko leśnej ale i rolniczej oraz sadowniczej. Największym zagrożeniem dla upraw są larwy chrabąszcza majowego, czyli pędraki. Od roku 1999 na terenie Nadleśnictwa Lubaczów zaobserwowano gwałtowny wzrost rozmiaru szkód. Już w 2006 roku pojawił się problem z zapewnieniem trwałości lasu w odnawianych uprawach leśnych. Zainwentaryzowano wówczas 443 ha upraw uszkodzonych przez pędraki chrabąszczy, natomiast powierzchnię zagrożoną szkodami oceniono na 6852 ha.
Przed podjęciem decyzji o zastosowaniu wielkoobszarowych zabiegów z użyciem środków chemicznych stosowano wszystkie dostępne metody profilaktyki i zwalczania (zbiór ręczny, zróżnicowany skład gatunkowy, opór biologiczny – ptaki, dziki, odstępowanie od wykonywania cięć w drzewostanach, w których stwierdzono duże szkody pędraków i wiele innych). Jednak nie przynosiły one oczekiwanych rezultatów. Dopiero wykonane w 2019 r. agrolotnicze i naziemne opryski okazały się  skuteczne, co zostało potwierdzone widocznym efektem w postaci ograniczenia liczebności tych szkodników i znacznego zmniejszenia rozmiaru szkód w uprawach. 
 
Co oznacza rok rójkowy?
Na terenie RDLP w Krośnie, w tym również na terenie naszego nadleśnictwa lata rójkowe najsilniejszego szczepu występują co 4 lata. Rokiem rójkowym, czyli okresem rozrodczym jest rok 2023. Zatem w tym roku spodziewamy się masowego pojawienia chrabąszczy: majowego i kasztanowca.
Rójka chrabąszczy rozpoczyna się pod koniec kwietnia, gdy temperatura gleby wzrasta ponad 10 °C. Wówczas dorosłe owady masowo wychodzą z gleby, w której zimowały, i rozpoczynają oblot. Pozostawiają po sobie około centymetrowe dziury w ziemi.  
Pierwsze na powierzchnię wychodzą samce, a 10 dni po nich samice. Rójka odbywa się w koronach drzew, gdzie chrabąszcze prowadzą na liściach i pędach drzew żer uzupełniający i regeneracyjny konieczny do przeprowadzenia procesu rozmnażania. Chrabąszcze najchętniej żerują na liściach dębu, ale też na brzozie, buku, klonie, leszczynie i innych roślinach osłabiając ich aparat asymilacyjny a w przypadku bardzo silnej inwazji może dojść nawet do ogołocenia całych drzewek z liści (gołożerów). 
 
Zabiegi agrolotniczego i naziemnego ograniczania populacji chrabąszczy
 
1. Termin
Kluczową kwestią jest zaplanowanie oprysków w czasie pomiędzy wylotem chrabąszczy, a rozpoczęciem składania jaj przez samice – ok. 10 dni. Raz na 4 lata mamy więc tylko 10 dni szansy, aby coś zrobić. Biorąc pod uwagę, że jedna samica produkuje do 80 jaj, spóźnienie może nieść ze sobą poważne konsekwencje w przyszłości.
Wykonanie oprysków agrolotniczego i naziemnego ograniczania liczebności chrabąszczy zaplanowano w terminie od 25.04–31.05.2023 r. Dokładna data rozpoczęcia zostanie ustalona na podstawie informacji pozyskanych z monitoringu przebiegu rójki chrabąszczy, który jest prowadzony we wszystkich leśnictwach od początku kwietnia.  Zabiegi agrolotnicze potrwają kilka dni.
 
2. Sprzęt
Do oprysku zostaną wykorzystane samoloty typu Dromader posiadające aktualne badania techniczne do stosowania środków ochrony roślin oraz odpowiednio skalibrowane, aby dostosować dawkę środka. Pomagają w tym precyzyjne atomizery. Pilot znając mapę powierzchni zabiegu, w oparciu o dane GPS dobiera trasę przelotu opryskując tylko i wyłącznie wyznaczone oddziały. Samoloty mogą pojawić się w innych miejscach, w których nie jest przewidziany oprysk, ale tylko podczas dolotów do pół zabiegowych.
 
3. Środek chemiczny
Zabieg polega na wykonywaniu oprysków lotniczych i naziemnych nieszkodliwym dla ludzi i pszczół   
preparatem Mospilan 20 SP. Preparat ten został dopuszczony decyzją Ministra Rolnictwa do stosowania w rolnictwie, ogrodnictwie i leśnictwie. Jest środkiem owadobójczym w formie proszku, rozpuszczalnym w wodzie, o działaniu kontaktowym i żołądkowym. Mospilan 20 SP jest stosowany w małych dawkach – 0,4 kg na ha, mała jest też ilość cieczy użytkowej – łącznie z adiuwantem zwiększającym lepkość, zużywa się 5 litrów cieczy użytkowej na 1 ha. 
 
Ww. środek nie wymaga stosowania okresu prewencji tj. okresu, w którym ludzie i zwierzęta nie powinni się stykać z chronionymi roślinami. Nie wymaga również okresu karencji dla ludzi, zwierząt, a także pszczół. Ważną informacją jest, że należy zachować jedynie 14 dni okresu karencji od ostatniego zastosowania do dnia zbioru jakichkolwiek płodów runa leśnego.
Ponadto preparat na danej powierzchni może zostać użyty tylko raz w roku.  
 
4. Lokalizacja 
W Nadleśnictwie Lubaczów zabiegi będą wykonywane na terenie gminy: Cieszanów, Horyniec-Zdrój, Lubaczów + miejska Lubaczów, Oleszyce, Wielkie Oczy i obejmują powierzchnię: 
- 600 ha opryski sprzętem naziemnym, 
- 7268 ha opryski sprzętem lotniczym (w 2019 r. zabiegiem lotniczym objęto 14 649 ha)
 
Podczas projektowania pól zabiegowych, na których będą odbywały się zabiegi ograniczania chrabąszczy uwzględniono strefy buforowe od cieków wodnych i innych ustawowo chronionych obiektów: 
- przy zwalczaniu samolotowym 300 m,
- przy zwalczaniu naziemnym 25 m.   
 
Uwzględniono również strefy buforowe od pasiek:
- przy zwalczaniu samolotowym 100 m
- przy zwalczaniu naziemnym 20 m
 
Nadleśnictwo Lubaczów będzie na bieżąco informować na swojej stronie internetowej o terminach oraz przebiegu całej akcji.